Çocuğun ebeveynle kurduğu bağ ve çocuk-ebeveyn ilişkisinin çocuğun kendini güvende hissetmesi üzerindeki etkileri birçok ünlü bilim insanının odak noktası olmuştur. Ünlü İngiliz psikolog Bowlby geliştirdiği bağlanma teorisi ile dikkat çekmiş; Amerikalı gelişim psikoloğu Mary Ainsworth ise çocuğun hangi şekillerde ebeveyne bağlanabileceği ile ilgili ünlü bağlanma şekilleri çalışmasını gerçekleştirmiştir. Bu ve bunun gibi çalışmalar psikoloji alanında önemli bir yer tutarken, incelenen ilişki genellikle anne-çocuk ilişkisi olmuştur.
Çocukların babaları ile aralarında gelişen bağlanma, üzerinde daha az çalışılan ve soru işaretlerinin daha çok olduğu bir alandır.
Bu soru işaretlerine cevap getirmek amacı ile Clark Üniversitesi’nden Geoffrey L. Brown önderliğinde yapılan araştırma, çocuklar ile babaları arasındaki ilişkiyi 2 farklı dönemde incelemiştir. Family Psychology dergisinde yayınlanan bu araştırmada çocukların babalarına karşı tutum ve davranışları önce 13 aylık oldukları dönemde, daha sonra 3 yaşlarına geldiklerinde incelenmiştir. Babaların çocuklarına karşı ne kadar hassas davrandıkları ve çocuk bakımında ne kadar rol üstlendiklerinin çocuğun babaya bağlanma şeklini ne yönde etkilediği Brown ve çalışma arkadaşlarının araştırmasının konusu olmuştur.
Bu araştırmanın, 13 aylık dönemde ve 3 yaşlık dönemde çocuğun babaya bağlanma ve babanın yanında kendini güvende hissetme konusunda farklılıklar olduğunu ortaya koymuştur. 13 aylık dönemde, babaların çocuğa karşı hassas davranışları ve çocuk bakımında önemli roller almaları çocuğun babaya bağlanma şekli üzerinde anlamlı bir şekilde etkili olamamıştır. Diğer bir taraftan 3 yaşındaki çocuklarda, daha ilgili ve bakımında daha çok rol alan babalara karşı geliştirilmiş güvenli bağlanma göze çarpmaktadır.
Çocuğun 13 aylık olduğu dönemde babası ile güvenli veya güvensiz bağlanma geliştirmesinin babanın davranış ve tutumlarından bağımsız olmasının nedenlerinden biri bu döneme kadar bebeğin anneyle beraber geçirdiği vaktin çok olması olarak değerlendirilebilir: “Bebek bu döneme kadar fiziksel ihtiyaçlarının giderilmesi anlamında anneye muhtaçtır."; ancak zamanla bu ihtiyaçların anne olmadan da karşılanabilir hale gelmesi baba ile arasında güvenli ya da güvensiz bağ kurmasına olanak sunar. Bu sebeple 3 yaşına gelen çocukların baba ile kurdukları bağ, babanın tutum, tavır ve ilgisinden yoğun olarak etkilenmektedir.
Baba-çocuk bağlanması ile ilgili birçok önemli bilgiyi edinmemizi sağlayan ve bu konuda yeni soru işaretlerinin oluşmasına sebep olan bu araştırmanın ortaya koyduğu sonuçların her çocuk için geçerli olmayabileceğinin ve çocukların annelerinin olduğu kadar babalarının da ilgisine ve sevgisine ihtiyaç duyduklarını dikkate almakta fayda var.
Referans: Father Involvement, Paternal Sensivity and Father Child Attachment Security in the First 3 Years / Geoffrey L. Brown, Sarah C. Mangelsdorf, Cynthia Neff